علت ناراحتی نتانیاهو از توافق احتمالی ایران و آمریکا
بازدید : ۲۷۱ تا
مطلبی که پنج شنبه 93/12/14 بعنوان سرمقاله در روزنامه شرقت منتشر شد
نویسنده: صادق زیبا کلام
علت این همه نارضایتی «نتانیاهو» از توافق احتمالی ایران و غرب بر سر برنامه هسته ای ما برای چیست؟ در ایران روایت های مختلفی در پاسخ به این پرسش وجود دارد. از جمله اینکه برخی اساسا مخالفت او را یک جنگ زرگری می دانند. به زعم طرفداران این تئوری که غالبا در میان تندروها طرفدار دارد، از آنجا که ما در توافق هسته ای خیلی عقب نشینی کردیم و از آنجا که این ما بوده ایم که امتیازات زیادی داده ایم و غربی ها هیچ امتیازی نداده اند لذا برای حفظ ظاهر و ردگم کردن هم شده، نتانیاهو به این توافق به شدت حمله می کند تا تیم مذاکره کننده ایران خیلی سرافکنده به کشور باز نگردد! حسب این تئوری توطئه، همه این برنامه های آمدن نتانیاهو به واشنگتن و سخنرانی در کنگره، نمایشی برای فریب افکار عمومی بود؛ اما آیا به راستی این گونه است و مخالفت تمام قد نتانیاهو به همراه بسیاری از اعضای جمهوری خواه کنگره، یک جنگ زرگری محسوب می شود؟ ای کاش این گونه بود و تندروهای خودمان این یک فقره را دست کم درست تشخیص داده بودند! ای کاش همه آن کف زدن ها و ابراز احساسات «عقاب» ها در کنگره، «فیلم» و «نمایش» یا به تعبیر دوستانمان در ایران، جنگ زرگری بود. اما متاسفانه این گونه نیست. درست است که بخشی از سخنرانی نخست وزیر رژیم اسراییل به واسطه تبلیغات انتخابات پیش روی در سرزمین های اشغالی بود اما او به بسیاری از آنچه که می گفت متاسفانه باور دارد. به پاسخ سوال ابتدایی می پردازم.
این مخالفت ها چندان به مساله هسته ای ارتباطی ندارد. درست است که اسراییلی ها نگرانی هایی از برنامه های هسته ای ما دارند اما مساله اصلی یا علت مخالفت اصلی تندروها در غرب، از جمله نخست وزیر اسراییل را باید در جای دیگری جست وجو کرد. فی الواقع همه کشورهایی که به چیزی کمتر از محو نظام اسلامی در ایران رضایت نمی دهند، از توافق هسته ای ایران با غرب «مکدر» شده اند. آنان ترجیح می دهند تا همان وضعیت دوران محمود احمدی نژاد و اصولگرایان، همچنان تداوم می یافت. ایران با آن شیوه به برنامه های هسته ای می پرداخت و در مقابل، غربی ها هم بر تحریم های بیشتر و آنچه از آن به عنوان تهدید نظامی یاد می کنند متمرکز می شدند تا کشورمان را از لحاظ اقتصادی به شدت ضعیف و آسیب پذیر کنند. چرا سعودی ها این همه نگران توافق هسته ای ما هستند؟ آیا غیراز این است که این همسایه عرب ایران هم مانند نتانیاهو و سایر دشمنان نظام، به درستی درک می کنید که امضای این توافق، لغو تحریم ها، تنش زدایی با غرب و کاهش تنش با ایالات متحده، باعث نیرومند ترشدن ایران می شود و طبیعی است که آنها این را نمی خواهند، همچنان که رژیم اسراییل و سایر مخالفان نظام هم چنین وضعیتی را نمی پسندند. علت دیگر بغض و کینه نامبرده این است که او روزهای خوش دولت قبلی ایران را به یاد می آورد که در پرتو دیپلماسی خارجی، همه قدرت های مهم جهان یکپارچه علیه ایران عمل می کردند. اما او اکنون با دولت جدیدی در ایران مواجه شده که با استادی، ادب، متانت و ظرافت دیپلماتیک، در عین اینکه خواسته های خود را تا حد امکان به جلو می برد در عین حال هم توانسته شکاف عمیقی در آن جبهه واحد که پیش از این علیه ایران تشکیل شده بود به وجود آورد. نخست وزیر اسراییل حق دارد ناراحت باشد چون می بیند دولت جدید ایران توانسته بخش های معتدل، میانه رو و واقع بین تر حاکمیت ایالات متحده و اروپا و حتی اعراب را با خود همراه کند. او حق دارد ناراحت باشد چون می بیند سیاست های دولت قبلی ایران به گونه ای بود که وقتی رییس آن در مجامع بین المللی سخنرانی می کرد، عده ای سالن را ترک می کردند اما رییس جمهور ایران امروز با استقبال مجامع بین الملل روبه رو می شود. حالااین اتفاق برای نتانیاهو افتاده که بیش از ٥٠نفر از نمایندگان کنگره به دلیل اعتراض به سخنرانی وی جلسه را ترک کنند. او حق دارد ناراحت باشد چون می بیند دیپلماسی دولت جدید، عملارییس جمهور ایالات متحده و حتی بخش هایی از کنگره و سنا را از تل آویو جدا کرده است. درعین حال تردیدی نباید داشت مخالفت جمهوریخواهان و نتانیاهو به همراه همه کسانی که خواهان محو جمهوری اسلامی ایران هستند پس از توافق هسته ای نه تنها کاسته نخواهد شد بلکه به شدت افزایش خواهد یافت.
* استاد دانشگاه تهران